Γνωριμίες

Παρασκευή σήμερα και ως γνωστόν το παραδοσιακό γεύμα της ημέρας είναι ψάρι με πατάτες ή αλλιώς fish and chips. Κοντά στο σπίτι έχουμε ένα τσιπάδικο (chippy στην αγγλική) δηλαδή ταχυφαγείο που πουλάει fish & chips. Αυτού του είδους τα μαγαζιά στην Αγγλία τα έχουν συνήθως Κύπριοι (είτε Τουρκο-Κύπριοι, είτε Ελληνο-Κύπριοι) και ήμουν σίγουρη ότι το δικό μας δεν αποτελεί εξαίρεση. Όχι μόνο γιατί ο ιδιοκτήτης είναι επαρκώς μαυριδερός, αλλά και γιατί έχει όλα τα σχετικά εξαρτήματα στο μαγαζί, ως και φυλαχτό για το μάτιασμα.

Το μόνο που με μπέρδευε είναι πως ποτέ δεν μου είχε μιλήσει πέρα από τα τυπικά. Παρότι πάω στο μαγαζί του χρόνια και είναι πάντα φιλικός και εξυπηρετικός, ούτε με είχε ρωτήσει από πού είμαι (καθότι σίγουρα φαίνομαι ότι δεν είμαι Αγγλίδα), ούτε κουβέντα μου είχε πιάσει. Στην περιοχή που μένω έχουμε πολλούς Τουρκο-Κύπριους μαγαζάτορες και με όλους έχουμε γνωριστεί και μιλάμε. Μάλιστα όσοι ξέρουν ελληνικά βρίσκουν ευκαιρία να εξασκήσουν τη γλώσσα μαζί μου. Ενώ ο συγκεκριμένος είναι πάντα μουγγός (εκτός από τα βασικά: αλάτι; ξύδι; πακέτο; 6 λίρες).

Σήμερα λοιπόν, την ώρα που περίμενα να ετοιμαστεί το ψάρι μου, με πήρε τηλέφωνο ένας φίλος, Έλληνας, και πιάσαμε κουβέντα. Μόλις το έκλεισα, ο τύπος με τη μία με ρώτησε από πού είμαι. Του απάντησα ότι είμαι από την Ελλάδα. Εκεί η κουβέντα σκάλωσε, γιατί φάνηκε να μην ξέρει τι είναι η Ελλάδα (ή τι σημαίνει Greece, δεν είμαι σίγουρη ποιο τον μπέρδεψε περισσότερο). Κάτι μου έλεγε για την Ιταλία, κάτι μου έλεγε για μια άλλη χώρα, μου έλεγε και διάφορα άλλα, αλλά σε μια ξένη γλώσσα που δεν την καταλάβαινα, οπότε τον κοιτούσα σαν χαζή. Συνεννόηση άλλα αντί άλλων.

Τον ρώτησα με τη σειρά μου από πού είναι, μήπως βγάλουμε άκρη, και μου είπε από την Τουρκία. Μπα σε καλό, σκέφτηκα, βρήκα Τούρκο που δεν ξέρει την Ελλάδα, αυτό πια είναι από τα άγραφα! Στο μεταξύ ο τυπάς συνέχισε να λέει τα δικά του, κι εγώ συνέχισα να τον κοιτάω με το χαμόγελο ανθρώπου που δεν καταλαβαίνει. Καθότι η συνεννόηση δεν προχωρούσε, έβαλε τα χέρια του στον πάγκο και μου έδειχνε τις χώρες, σαν να φτιάχνει νοητό χάρτη. Τουρκίε - μπλαμπλαμπλα - μπλαμπλαμπλα. Του λέω η Ελλάδα είναι δίπλα στην Τουρκίε. Ναι, μου λέει, Τουρκίε, Γιουνανιστάν, μπλαμπλαμπλα. Ώπα λέω, εδώ είμαστε. Γιουνανιστάν (σημαίνει Ελλάδα στα Τούρκικα). Του δείχνω τον εαυτό μου, του λέω Γιουνάν (Έλληνας). Μου κάνει ναι, ναι. Κατάλαβε. Κι άλλο χαμόγελο. Κι άλλα νοήματα. Τουρκίε - Γιουνανιστάν - μπλαμπλαμπλα. Το μπλαμπλαμπλα ήταν ένα περίεργο όνομα που άρχιζε με σου ή κου. Στην αρχή νόμιζα ότι έλεγε Σερβία, αλλά μου φαινόταν τελείως άσχετο. Τελικά μου ήρθε αναλαμπή. Του λέω Κίμπρις (Κύπρος στα τούρκικα). Μου κάνει ναι. Επιτέλους συνεννοηθήκαμε.

Παρεμπιπτόντως, η πιο χρήσιμη λέξη να ξέρεις σε μια ξένη γλώσσα είναι όχι το καλημέρα και το ευχαριστώ (που τα μαθαίνουν οι καψεροί οι Άγγλοι πριν πάνε διακοπές λες και άμα πεις καλιμάρι και εφκαρίστο θα ανοίξουν όλες οι πόρτες της Μυκόνου) αλλά το όνομα της χώρας σου. Στα φινλανδικά η Ελλάδα λέγεται Κρέικα και στα νορβηγικά Ελλάς. Σημειώστε το γιατί ποτέ δεν ξέρετε πού θα σας χρειαστεί (εμένα μου χρειάστηκε). Φαντάζομαι ότι τα κλασικά Γκρες, Γκρέτσια, Γκρίχενλαντ κ.λπ. τα ξέρετε ήδη.

Για τις προφορές, ειδικά τις τούρκικες, δεν παίρνω όρκο. Πάντως με τον τυπά συνεννοηθήκαμε.

Και συνεχίζω. Κάναμε επανάληψη τη γεωγραφία της ανατολικής μεσογείου στα τούρκικα (Τουρκίε, Γιουνανιστάν, Κίμπρις) και με ρώτησε πώς λένε την Ελλάδα στα ελληνικά - όλα αυτά σε μια άγνωστη γλώσσα και με πολλά νοήματα, με μένα να επαναλαμβάνω στα αγγλικά, τον τυπά να μου γνέφει ναι, να απαντώ και φτου κι απ' την αρχή. Μου λέει "στην Ελλάδα προβλήματα, βόμβες", του λέω όχι, είχα πάει πρόσφατα, είναι ΟΚ (νοηματική με τον αντίχειρα). Εκεί με κοίταξε λες και τον κορόιδευα, οπότε λέω καλύτερα να αλλάξουμε θέμα. Γκουχ γκουχ.

Τον ρώτησα από πού είναι στην Τουρκία. Μου είπε Κούρδος. Έτσι εξηγείται η περίεργη γλώσσα. Του λέω, το ξέρω το Κουρδιστάν, μου σκάει ένα σούπερ χαμόγελο, μου λέει ναι, αλλά όχι από το αραβικό Κουρδιστάν, από το τούρκικο. Του λέω πάλι ναι, το γνωρίζω, δύσκολα τα πράγματα με την Τουρκία, ε; Κουνάει το κεφάλι, problems, bombs, και κάνει μια κίνηση σαν να έλεγε γιατί νομίζεις είμαι εδώ; "30 χρόνια" μου λέει μετά. Του λέω, πας ποτέ στην Τουρκία; Μου λέει έχω πάει 2 φορές. Problems.

Εκείνη την ώρα μπήκε κόσμος στο μαγαζί, οπότε δεν προλάβαμε να πούμε τίποτα άλλο. Ούτε καν να συστηθούμε. Πλήρωσα, πήρα το πακετάκι, τον χαιρέτισα χαμογελαστή, κι αυτός το ίδιο. Θα τα ξαναπούμε την επόμενη Παρασκευή.

Το ψάρι ήταν ωραίο σήμερα, αλλά μετά την κουβέντα αυτή δεν είχα πολύ όρεξη. Σκεφτείτε πώς πρέπει να είναι να ζεις 30 χρόνια σε μια χώρα που δεν καλομιλάς τη γλώσσα και σε αυτό το διάστημα να έχεις δει τον τόπο σου 2 φορές μόνο. Και το μόνο που έχεις να πεις: problems.

Σαν Έλληνας μετανάστης στην Αμερική το 1930. Μόνο που αυτός είναι στην Ευρώπη το 2010.