Άντρες που μισούν τις γυναίκες

Män som hatar kvinnor (Άντρες που μισούν τις γυναίκες) είναι ο πρωτότυπος τίτλος του βιβλίου του Σουηδού Στιγκ Λάρσον που έχει μεταφραστεί ως Το κορίτσι με το τατουάζ (The Girl with the Dragon Tattoo στα αγγλικά) και αποτελεί το πρώτο μέρος της τριλογίας Millennium. Η ομώνυμη ταινία είναι μεταφορά του βιβλίου στη μεγάλη οθόνη.

*** Για όσους έχουν διαβάσει το βιβλίο (χωρίς σπόιλερ)
Οι συστάσεις είναι περιττές. Αν σας άρεσε το βιβλίο, η ταινία είναι must. Έχουν αφαιρεθεί οι λεπτομέρειες που αναφέρονται στο σκάνδαλο Wennerström, και έχουν απλουστευθεί οι ερωτικές σχέσεις των πρωταγωνιστών και κάποιοι από τους δευτερεύοντες ρόλους, χωρίς όμως να χάνεται η ουσία της ιστορίας. Καμία σχέση με άλλες ταινίες που αναρωτιέσαι αν όντως έκαναν ταινία το ίδιο βιβλίο που διάβασες ή κάποιο άλλο που του έμοιαζε.

Το σενάριο είναι προσεγμένο και οι ερμηνείες πάρα πολύ καλές. Ειδικά η Naomi Rapace στο ρόλο της Λίσμπεθ Σαλάντερ είναι εξαιρετική. Η σκηνοθεσία του Δανού Niels Arden Oplev είναι δεμένη και γρήγορη, τόσο που 2.5 ώρες περνάνε χωρίς να το καταλάβεις. Πολύ καλή η μουσική υπόκρουση - την πρόσεξα παρόλο που σπάνια δίνω σημασία στη μουσική.

Με λίγα λόγια, δείτε την οπωσδήποτε.

*** Για όσους δεν έχουν διαβάσει το βιβλίο
Η περίληψη της ελληνικής έκδοσης παρουσιάζει το βιβλίο ως εξής:

H Χάριετ Βάνιερ εξαφανίστηκε πριν από τριάντα έξι χρόνια κατά τη διάρκεια ενός φεστιβάλ στο σουηδικό θέρετρο Χέντεμπι. Παρά τις έρευνες της αστυνομίας, δε βρέθηκε ποτέ κανένα ίχνος της δεκαεξάχρονης κοπέλας. Το έσκασε; Έπεσε θύμα απαγωγής; Ή θύμα δολοφονίας; Κανείς δε γνωρίζει - η υπόθεση έκλεισε, όλοι ξέχασαν τις λεπτομέρειες. Όλοι, εκτός από το θείο της Χάριετ, Χένρικ Βάνιερ, έναν ηλικιωμένο βιομήχανο, που έχει βάλει σκοπό της ζωής του να λύσει το μυστήριο προτού πεθάνει.

Φυσικά, αυτή είναι μόνο η αρχή. Στην πορεία μπλέκονται σκάνδαλα, σεξουαλικές διαστροφές, ερωτικά τρίγωνα, εγκλήματα, οικονομικές απάτες και το ναζιστικό παρελθόν της Σουηδίας. Όπως μαρτυρά ο πρωτότυπος τίτλος, κεντρικό θέμα είναι η βία απέναντι στις γυναίκες, η οποία παρουσιάζεται από διάφορες πλευρές, άμεσα με την εξαφάνιση της Χάριετ και έμμεσα μέσα από την ιστορία της πρωταγωνίστριας Λίσμπεθ Σαλάντερ (το "κορίτσι με το τατουάζ" που μνημονεύει ο ελληνικός τίτλος).

Η ταινία είναι ένα πολιτικο-οικονομικό και ερωτικό θρίλερ, που απευθύνεται σε γερές κράσεις. Η μόνη λέξη που δεν μπορεί να την χαρακτηρίσει είναι "εύπεπτη". Σας προτείνω να τη δείτε όχι μόνο γιατί ξεφεύγει από τα αμερικάνικα στερεότυπα, αλλά γιατί κρατάει το ενδιαφέρον του θεατή ως το τέλος, παρά τη δυσκολία των θεμάτων που πραγματεύεται και της ξένης γλώσσας.

Καλύτερα να την αποφύγετε αν προτιμάτε τις κλασικές αστυνομικές ταινίες με τα ανθρωποκυνηγητά, τα εντυπωσιακά εφέ και τα απλά νοήματα. Τέτοια δεν έχει.

*** Λίγα λόγια για τον συγγραφέα
Ο δημοσιογράφος και πολιτικός αναλυτής Stieg Larsson είχε γίνει γνωστός για τον αγώνα του κατά του ρατσισμού και του ακροδεξιού εξτρεμισμού. Ήταν ιδρυτικό μέλος του Expo ενός οργανισμού με σκοπό την αποκάλυψη νεο-Ναζιστικών κινημάτων που δρουν στη Σουηδία, και αρχισυντάκτης του ομώνυμου πολιτικού περιοδικού. Εικάζεται πως το βιβλίο περιλαμβάνει αυτοβιογραφικά στοιχεία, πράγμα που δεν μπορεί πλέον να επιβεβαιωθεί, αφού ο Larsson πέθανε ξαφνικά σε ηλικία 50 χρονών το 2004 - πριν κυκλοφορήσει η τριλογία Millennium.

*** Λίγα λόγια για το βιβλίο
Είναι ένα από τα πιο συναρπαστικά βιβλία που διάβασα φέτος και σας το προτείνω ανεπιφύλακτα. Το μόνο αρνητικό που έχω να σχολιάσω είναι πως η επιμέλεια της έκδοσης φαίνεται να ήταν ιδιαίτερα χαλαρή, ίσως γιατί ο συγγραφέας δεν ήταν εν ζωή. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να γίνεται εκτενέστατη αναφορά σε δευτερεύουσες ιστορίες (π.χ. οικονομικό σκάνδαλο Wennerström) που δεν προσφέρουν κάτι σημαντικό στην βασική πλοκή (εξαφάνιση της Χάριετ Βάνιερ, εξιχνίαση παλιών εγκλημάτων, σχέση Μπλόμκβιστ-Σαλάντερ κ.λπ.).

Αν δεν τρελλαίνεστε να διαβάσετε όλες τις λεπτομέρειες για τα οικονομικά του Wennerström, μπορείτε κάλλιστα να περάσετε τις σχετικές παραγράφους στα γρήγορα, χωρίς να χάσετε κάτι από τη δράση της ιστορίας. Υπολογίζω ότι έτσι θα γλιτώσετε γύρω στις 80 σελίδες βαρεμάρας. Όταν άρχισα να διαβάζω το βιβλίο, σχεδόν το παράτησα στη μέση γιατί πελάγωσα στις άχρηστες πληροφορίες. Από τη στιγμή όμως που η πλοκή επικεντρώθηκε στην εξαφάνιση της Χάριετ Βάνιερ, το διάβασα σχεδόν μονορούφι.

Τα άλλα δύο βιβλία της τριλογίας είναι Το κορίτσι που έπαιζε με τη φωτιά (The Girl Who Played with Fire) και The Girl Who Kicked the Hornets' Nest, το οποίο δεν έχει κυκλοφορήσει ακόμα στα ελληνικά (πιθανός τίτλος: Παλάτια στον ουρανό). Το τρίτο βιβλίο δεν το έχω διαβάσει, αλλά το δεύτερο είναι πολύ καλό, ίσως και καλύτερο από το πρώτο.