Monday 7 April 2008

Ζέστη εσείς, παγωνιά εμείς


Πριν αναφωνήσετε "ο καιρός τρελλάθηκε", "η φύση μας εκδικείται" και άλλα τέτοια που συνήθως λέμε εμείς οι μη-ειδικοί της μετεωρολογίας, σας προτείνω να κοιτάξετε μια υδρόγειο σφαίρα και να δείτε πόσο πιο κοντά στον βόρειο πόλο είναι η Βρετανία σε σχέση με την Ελλάδα. Το γεωγραφικό πλάτος του Λονδίνου (η απόσταση από τον ισημερινό) είναι παρόμοιο με της Bαρσοβίας, ενώ π.χ. η Γλασκώβη έχει το ίδιο γεωγραφικό πλάτος με τη Μόσχα! Μας σώζει βέβαια το Gulf Stream, που χωρίς αυτό μπορεί να μέναμε σε ιγκλού. Σκεφτείτε ότι μέχρι τον 19ο αιώνα, ο Τάμεσης πάγωνε συχνά-πυκνά, για περιόδους που κρατούσαν από λίγες βδομάδες έως τρεις μήνες. Και πάγωνε τόσο καλά που συνηθιζόταν κατά τη διάρκεια των μηνών του χειμώνα να διοργανώνονται γιορτές πάνω στον πάγο.


Οι γιορτές αυτές λέγονταν Frost Fairs (στην κυριολεξία: γιορτές του πάγου) και ήταν σαν τα δικά μας πανηγύρια με παζάρια, χορούς, τραγούδια, φαγοπότια κ.λπ. μόνο που γίνονταν πάνω στον παγωμένο Τάμεση. Μάλιστα τον χειμώνα του 1683-84 κατάφεραν και έψησαν ολόκληρο βόδι σε ένα σημείο που λέγεται Hungerford Stairs, κοντά στον σημερινό σταθμό του Charing Cross. Φανταστείτε για τι πάγο μιλάμε!

Ο Τάμεσης σταμάτησε να παγώνει από το 1831 και μετά, όχι λόγω του φαινόμενου του θερμοκηπίου, αλλά επειδή χτίστηκαν καινούριες - λεπτότερες - γέφυρες και έγιναν αναχώματα στις όχθες που είχαν σαν αποτέλεσμα ο ποταμός να έχει μεγαλύτερη ροή και να μην παγώνει τόσο εύκολα.

Παρ' όλα αυτά, ακόμα και κατά τον 20ο αιώνα έχουν υπάρξει περίοδοι μεγάλης παγωνιάς, η πιο πρόσφατη από τις οποίες κράτησε πάνω από 2 μήνες τον Ιανουάριο-Φεβρουάριο του 1963. Μάλιστα πάγωσε και ο Τάμεσης σε ορισμένα σημεία, όπως βλέπετε από την φωτογραφία.

Στο Λονδίνο και στη νότια Αγγλία χιονίζει κυρίως τον Δεκέμβριο και τον Ιανουάριο, συνήθως μόνο για 2-3 μέρες, πιο σπάνια τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο, και ακόμα πιο σπάνια τον Νοέμβριο και τον Απρίλιο. Το χθεσινό χιόνι είναι σπάνιο, αλλά όχι πρωτάκουστο, φαινόμενο. Γι' αυτό κι εμείς το χαιρόμαστε χωρίς τύψεις, και μερικοί από εμάς (ονόματα δεν λέμε, οικογένειες δεν θίγουμε) παρακαλάμε να ρίξει κι άλλο :-)

Δυστυχώς μάλλον δεν θα γίνει άλλο θαύμα - άλλωστε πλησιάζει ο Μάιος που είναι ο πρώτος μήνας της περιόδου με τη μεγαλύτερη ηλιοφάνεια, που στο Λονδίνο κρατάει από τον Μάιο ως τον Αύγουστο. Αυτή την περίοδο στην Ελλάδα την λέτε καλοκαίρι, γιατί οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν αισθητά και ο κόσμος ξεχύνεται στις παραλίες. Εδώ την λέμε εποχή των μουσώνων, γιατί κάνει ζέστη και βρέχει - σε αντίθεση με το χειμώνα, που κάνει κρύο και βρέχει.

Στο Λονδίνο βρέχει το ίδιο σχεδόν όλο το χρόνο. Φέτος, λέει, το καλοκαίρι θα είναι "τυπικά αγγλικό" που σημαίνει ότι τα πάρκα μας θα είναι ιδιαιτέρως χλοερά. Έχετε να δείτε πολλές πράσινες φωτογραφίες φέτος. Αλί από εμάς. Αχ βαχ.

20 comments:

fvasileiou said...

Στην Ελλάδα γκρινιάζουμε και αντιδρούμε υπερβολικά στα πάντα. Μια μικρή πτώση της θερμοκρασίας και αμέσως μιλάμε για παγετό. Πέφτει σιγανή ποτιστική βροχούλα, και την ονομάζουμε καταιγίδα. Ή χειρότερα: Είναι χειμώνας και όταν βρέχει ή κάνει κρύο θεωρούμε ότι είναι "κακός" ο καιρός, και ότι είναι "καλός" όταν έχει ήλιο και ζέστη!

Το καλοκαίρι θα ειμαι για μεγάλο διάστημα στη Βρετανία και δεν με χαλάει καθόλου αν θα είναι "typical British"

Σοφία said...

Έτσι είναι, είμαστε λαός αντιδραστικός και υπερβολικός. Φταίει το μεσογειακό τεμπεραμέντο μας ;-)

Τα τυπικά αγγλικά καλοκαίρια ούτε και μένα με ενοχλούσαν όταν ερχόμουν επισκέπτρια. Τώρα που τα τρώω με το κουτάλι έχουν αρχίσει και με ενοχλούν *πάρα* πολύ.

itelli said...

Δεν μπορώ να διαβάζω για χιόνι όταν είμαι μούσκεμα στον ιδρώτα... Κάτι δεν μου κάθεται καλά...

DaNaH said...

Ενδιαφέρον ποστ! Δεν το είχα ξανακούσει ποτέ αυτό ότι πάγωνε ο Τάμεσης παλιά! Κοίτα τι μαθαίνει κανείς!!! :)

geokalp said...

gulf stream: είναι τεράστια η επιδράση του, ειδικά στο διπλανό νησί...
στη Γλασκώβη έκανε επίσης θαύματα!

Σοφία said...

@ Itelli: Κλείσε τη θέρμανση ή κάνε ένα κρύο ντουζ ;-)

@ Δανάη: Είδες; Απίστευτο κι όμως αληθινό! Ακόμα και τώρα κάνουν Frost Fairs στις όχθες του Τάμεση, αλλά με τεχνητό χιόνι.

@ Geokalp: Καλά, η Γλασκώβη αν δεν ήταν το Gulf Stream μπορεί να ήταν κάθε χρόνο 6 μήνες χιονισμένη.

Γκρινιάρης said...

Πολύ ενδιαφέρον post! Δε γνώριζα αρκετά πράγματα.

Παράξενο δεν είναι που χιονίζει. Παράξενο, ή καλύτερα ασυνήθηστο είναι πως αντί να χιονίσει τον χειμώνα, χιόνισε τον Απρίλιο! Δεν είναι δηλαδή οτι είχαμε βαρύ χειμώνα ο οποίος "παρατάθηκε" και λίγο την άνοιξη...

Αυτό με παραξένεψε. Κι εκεί είναι η απορία μου, που αν ξέρεις του τη λύνεις. Πριν μερικές δεκαετίες, όταν (σπάνια όπως λες) χιόνιζε τον Απρίλιο, είχε προηγηθεί ένας βαρύς χειμώνας, με χιόνια και παγωμένους ποταμούς; Ή ήταν όπως φέτος, σχετκά ήπιος, και ξαφνικά θυμόταν Απριλιάτικα να χιονίσει;

Καλημέρα!

An-Lu said...

Και μην ξανακούσω εγγλέζους να παραπονούνται για την "ξηρασία" διότι θα ξελεπιαστώ!

Δ. Τζ. said...

Όταν συμβεί κάτι παρόμοιο στη χώρα μας -όπως πριν δύο - τρεις μήνες- θα φέρουμε μεμιάς την καταστροφή: θα μιλήσουμε αμέσως -και εν πολλοίς άκριτα και αβάσιμα- για τη φύση που μας εκδικείται και φυσικά θα αρχίσουμε να μουρμουρίζουμε για αυτό που μας έλαχε. Είμαι σίγουρος -χωρίς να θέλω να εξιδανικεύσω πράγματα και καταστάσεις- ότι οι Άγγλοι αντιμετωπίζουν αλλιώς μια τέτοια περίσταση.

Για τον παγωμένο Τάμεση που λες το έχω ξανακούσει και φαντάζομαι ότι ήταν κάτι το εκπληκτικό...

Anonymous said...

Και η ζέστη που έρχεται εδώ τις επόμενες ημέρες 30+, είχε συμβεί και πριν 23 χρόνια, μηνα Απρίλιο.
Αμάν πια με τους κινδυνολόγους.
Εύστοχο το ποστ σου :-)

Anonymous said...

Πολύ ενδιαφέρον το ποστ σου.
Το καλοκαίρι στην Βρετανία μου προκαλεί μια μικρή κατάθλιψη, γιατί είναι αρκετά δροσερό και βροχερό για τα γούστα μου.

Εξύμνoς said...

Εσυ δεν επαιξες στο τελευταιο blogoπαιχνιδο! Θα μας κανεις αυτη τη χαρη??

Σοφία said...

@ Γκρινιάρης: Κοίτα να δεις, μετεωρολόγος δεν είμαι, αλλά η ευμεταβλητότητα είναι χαρακτηριστικό του βρετανικού κλίματος (καθότι νησί κοντά στο βόρειο πόλο κ.λπ.). Δηλαδή δεν ισχύει αυτό που λέμε στην Ελλάδα "έφτιαξε" ή "χάλασε" ο καιρός. Ακόμα και το καλοκαίρι που στην Ελλάδα είναι η πιο σταθερή εποχή, εδώ μπορεί να έχει 30 βαθμούς τη μια μέρα και 10 την άλλη.

Για την μεγάλη παγωνιά του 1963 έχω ακούσει από ανθρώπους που τη θυμούνται ότι ξεκίνησε ξαφνικά και απροσδόκητα. Επίσης όταν διάβαζα τα στατιστικά για τα frost fairs, σε πολλές περιπτώσεις ο παγετός εμφανιζόταν ξαφνικά στα μισά ενός κατά τ' άλλα συνηθισμένου χειμώνα. Συγκεκριμένα για τον παγετό του 1814 λέει: The freezing process started at the beginning of January after a period of unseasonably mild weather and a week-long fog. The temperature dropped dramatically and, by the end of the month, the ice was thick enough for about 70 brave souls to venture from one bank to the other.

Συγκεκριμένα για το Απριλιάτικο χιόνι δεν έχω βρει κάποια αναφορά, πάντως στην ιστοσελίδα της βρετανικής μετεωρολογικής υπηρεσίας δεν φαίνεται να το θεωρούν περίεργο. Το http://www.weatherbase.com/ για το Λονδίνο δίνει χαμηλότερη Απριλιάτικη θερμοκρασία των τελευταίων 18 χρόνων τους -5 βαθμούς, που σίγουρα φέτος δεν τους πιάσαμε - άρα θα πρέπει να υπήρξαν και χειρότεροι Απρίληδες (αλλά ας μην το γρουσουζεύουμε γιατί έχουμε μέρες μπροστά μας).

Σοφία said...

@ An-Lu: Κι όμως, στην Αγγλία βρέχει σχεδόν το ίδιο με την Ελλάδα. Απλά βρέχει λίγο-λίγο και όλο το χρόνο. Κάπως σαν να σε ποτίζουν με ποτιστήρι κάθε μέρα αντί να σε βρέχουν με λάστιχο 1 φορά την εβδομάδα. Σε περιόδους αναβροχιάς η γη στεγνώνει πολύ εύκολα γιατί δεν έχει αποθέματα. Γι' αυτό και κάθε φορά που έχουμε σχετικά καλό καλοκαίρι υποφέρουμε από λεψυδρία :-(

@ Δ. Τζ & Despinak: Η αλήθεια είναι ότι είμαστε καταστροφολόγοι - δώσε μας κακό μαντάτο και πάρε μας την ψυχή. Αντιθέτως τους βρετανούς δεν τους ταράζει τίποτα, και σίγουρα όχι λίγο απριλιάτικο χιόνι!

@ Lemonita: Εμένα να δεις!

@ Εξύμνος: Δεν βλέπω να με κάλεσες :-p

PANOS said...

Ωραίο το Λονδίνο, αλλά προσωπικά το βρίσκω πολύ μελανγχολικό. Μια βδομάδα έκατσα πέρυσι τα Χριστούγεννα και πιάστηκε η ψυχή μου. Αμάν κάνω να έρθει το καλοκαίρι να είμαι μπορώ να κάθομαι στη βεράντα και να βλέπω τον ήλιο.......

Σοφία said...

Η αλήθεια είναι πως αν θες ήλιο, το Λονδίνο, η Βρετανία και η βόρεια Ευρώπη γενικότερα δεν είναι για σένα.

Καλώς ήρθες στις Κόκκινες Νύχτες (χωρίς ήλιο, αλλά με πολύ - κόκκινο - φως)!

Εξύμνoς said...

Και εδω τι εκανα??

Σοφία said...

Χαχα αυτό κατάλαβα, γι' αυτό σε μνημόνευσα και στην ανάρτηση ;-)

Anonymous said...

Πάρα πολύ ωραίο ποστ!!! Και ως κείμενο και ως σκέψη!

Σοφία said...

Να 'σαι καλά, Πέννυ!