Ταξιδιωτικές οδηγίες

Η ανάρτηση αυτή περιέχει συμπληρωματικές οδηγίες για όσους τυχόν σκέφτονται να ταξιδέψουν κάποια στιγμή στην Ευρώπη με τρένο.

Μεταφορικά

Αν ταξιδέψετε για τουλάχιστον πέντε μέρες, συμφέρει να πάρετε ένα ειδικό εισιτήριο που λέγεται InterRail. Το εισιτήριο αυτό ισχύει είτε για μία μόνο χώρα, είτε για 30 διαφορετικές (βασικά για όλη την Ευρώπη πλην των Ρωσο-βαλτικών χωρών και της Αλβανίας). Αν είσαστε κάτω από 26 χρονών, δικαιούστε ειδική έκπτωση, π.χ. για ταξίδια πέντε ημερών πληρώνετε μόνο 156 ευρώ (οι άνω των 26 πληρώνουν 249 ευρώ). Το InterRail είναι ιδανικό αν θέλετε να έχετε πιο ελεύθερο πρόγραμμα, αφού μπορείτε να ταξιδέψετε όποια μέρα θέλετε, με όποιο τρένο θέλετε - εκτός από τα γρήγορα τρένα (ταχείες), για τα οποία χρειάζεται κράτηση και υπάρχει κάποια επιπλέον χρέωση.

Αν είσαστε πάνω από 26 χρονών και ο χρόνος σας είναι χρήμα, μάλλον σας συμφέρει να προτιμήσετε τα γρήγορα τρένα, κλείνοντας εισιτήρια όσο το δυνατόν νωρίτερα για να πετύχετε τις καλύτερες τιμές. Συνήθως κλείνω από την ιστοσελίδα της RailEurope οι οποίοι όμως νομίζω ότι δεν εξυπηρετούν την Ελλάδα. Η σελίδα του γαλλικού ΟΣΕ εξυπηρετεί τους πάντες.


Στη Γαλλία, η καλύτερη λύση για τους βιαστικούς είναι το TGV (Τε-Ζε-Βε), που κινείται με ταχύτητα 300 χιλιομέτρων την ώρα και καλύπτει μεγάλες αποστάσεις σε χρόνο ρεκόρ, π.χ. μπορείς να πας από το Παρίσι στην Αβινιόν, μια απόσταση περίπου 700 χιλιομέτρων, σε λιγότερο από τρεις ώρες (2:45 για την ακρίβεια).


Από τα μέσα Ιουλίου έως τα τέλη Αυγούστου, τα γαλλικά τρένα (ταχείες και μη) έχουν πολύ δελεαστικές προσφορές, ειδικά στην πρώτη θέση, που σε κάποιες διαδρομές κοστίζει το ίδιο ή και λιγότερο από τη δεύτερη, αρκεί να κλείσεις εισιτήριο 1 εβδομάδα νωρίτερα. Στη Γερμανία το ανάλογο γρήγορο τρένο είναι το ICE (Άι-Σι-Ι). Περισσότερες πληροφορίες για τα διάφορα τρένα στην Ευρώπη θα βρείτε εδώ και ακόμα περισσότερες, μαζί με φωτογραφίες, βιντεάκια και προτεινόμενα δρομολόγια, στην ιστοσελίδα με τον πρωτότυπο τίτλο The Man in Seat Sixty-One.

Διαμονή

Ξενοδοχεία υπάρχουν πολλά για όλα τα βαλάντια, από τα πολυτελή των 5 αστέρων, μέχρι τα youth hostels όπου μπορείς να διανυκτερεύσεις με 15-20 ευρώ. Προσωπικά ποτέ δεν συμπάθησα τα youth hostels (αν και έχω μείνει σε κάποια που ήταν πολύ υποφερτά). Πλέον κλείνω μόνο ξενοδοχεία και συνήθως καταλήγω στα Ibis γιατί υπάρχει πάντα κάποιο κοντά στο σιδηροδρομικό σταθμό της κάθε πόλης. Τα δωμάτιά τους είναι μικρά, τα μπάνια τους λιλιπούτεια (σε ένα στις Βρυξέλλες, όταν καθόσουν στη λεκάνη της τουαλέττας τα γόνατά σου ακουμπούσαν στον απέναντι τοίχο!), η διακόσμηση πανομοιότυπη, αλλά τουλάχιστον έχεις δικό σου - κλιματιζόμενο - δωμάτιο και δικό σου μπάνιο. Οι τιμές τους διαφέρουν ανάλογα με την εποχή του χρόνου και την περιοχή, αλλά συνήθως το δίκλινο έχει 80-90 ευρώ. Εννοείται ότι απαραίτητη προϋπόθεση είναι να κλείσετε νωρίς.

Άλλη λύση όταν πρόκειται να κάνετε μακρινά ταξίδια είναι να ταξιδέψετε νύχτα και να κοιμηθείτε σε κουκέτα. Έτσι γλιτώνετε χρόνο αλλά και χρήμα, αφού δεν χρειάζεται να πληρώσετε ξενοδοχείο. Δεν το έχω κάνει ποτέ, αλλά φαντάζομαι ότι είναι λίγο ταλαιπωρία, ειδικά για όσους είναι άνω των 26 (γκουχ γκουχ).

Πακετάρισμα

Δύο είναι οι χρυσοί κανόνες του πακεταρίσματος: πρώτον, γράφουμε πάντα λίστα με τα πράγματα που χρειαζόμαστε, και δεύτερον, αφού επιλέξουμε τι (νομίζουμε ότι) χρειαζόμαστε, πακετάρουμε μόνο τα μισά. Το βασικό είναι να έχετε αρκετά εσώρουχα και κάλτσες. Τα υπόλοιπα ρούχα μπορείτε να τα φορέσετε δύο και τρεις φορές το καθένα. Ποτέ μην ξεκινάτε με τιγκαρισμένη βαλίτσα, γιατί είναι γνωστό ότι τα ρούχα διογκώνονται στο ταξίδι της επιστροφής, αφήστε που όλο και κάποιο σουβενίρ θα αγοράσετε, το οποίο κι αυτό πρέπει να μπει στη βαλίτσα. Οι βαλίτσες με ροδάκια βολεύουν πολύ, όπως επίσης και τα σακίδια που μπαίνουν στην πλάτη. Τα σακ βουαγιάζ που τα κουβαλάς στον ώμο είναι κατάλληλα μόνο για ταξίδια με αυτοκίνητο, άντε και με αεροπλάνο. Εννοείται ότι θα πάρετε την πιο μικρή και πιο ελαφριά βαλίτσα με την οποία μπορείτε να βολευτείτε.

Βασικά πράγματα που δεν πρέπει να ξεχάσετε: γυαλιά ηλίου, χρήματα (κάρτες και ρευστό), διαβατήριο, ένα μικρό φαρμακείο με τα απολύτως απαραίτητα και νυχοκόπτη (είναι 100% σίγουρο ότι όλο και κάποιο νύχι θα σπάσει με το κουβάλημα της πανάλαφρης βαλίτσας σας).

Προγραμματισμός ταξιδιού

Όσο νωρίτερα ξεκινήσετε να σχεδιάζετε το ταξίδι σας και όσο καλύτερα το προγραμματίσετε, τόσο κερδισμένοι θα βγείτε από άποψη χρόνου και χρήματος. Αν έχετε στη διάθεσή σας πάνω από 2 εβδομάδες μπορείτε να πάτε με σχετικά ελεύθερο πρόγραμμα. Αν έχετε πέντε μέρες, θα χρειαστεί να καταστρώσετε σχέδιο και να το ακολουθήσετε πιστά, αλλιώς θα δείτε πολλές πλατφόρμες, πολλά τρένα, και λίγα αξιοθέατα.

Ιστοσελίδες όπως η Virtual Tourist, Tripadvisor, Been There, Eurotrip, Travelblog κ.λπ. περιέχουν πλήθος πληροφοριών για όλες τις περιοχές του πλανήτη που αξίζει να επισκεφτείτε (και μερικές που δεν αξίζει). Θα σας φανούν χρήσιμες στη φάση που προγραμματίζετε το ταξίδι σας, αφού ό,τι και να σκέφτεστε να κάνετε, κάποιος άλλος το έχει ήδη κάνει και μπορεί να σας πει αν είναι καλό ή όχι. Επίσης όλες τους έχουν forums που μπορείτε να κάνετε ερωτήσεις σε πιο έμπειρους ταξιδιώτες.

Μια άλλη πηγή πληροφοριών στη φάση προγραμματισμού είναι οι ιστοσελίδες των τουριστικών γραφείων. Αν σκέφτεστε π.χ. να πάτε στην Κυανή Ακτή και δεν ξέρετε τι να επισκεφτείτε και με ποια σειρά, δείτε τι προτείνει π.χ. το Τravel Plan. Συνήθως επιλέγουν τις ορθότερες διαδρομές και μπορείτε απλά να τους αντιγράψετε (χεχε).

Αν πρόκειται να ταξιδέψετε με ταχείες, φροντίστε να έχετε απαραίτητα κάνει κράτηση από πριν, ειδικά τις "δύσκολες" μέρες πριν από εθνικές γιορτές, Πάσχα, Χριστούγεννα κ.λπ. Οι ταχείες στη Γαλλία δεν παίρνουν όρθιους, οπότε αν έχει κίνηση και δεν έχετε κάνει κράτηση, δεν θα μπορέσετε να ταξιδέψετε. Στη Γαλλία και τη Γερμανία τα τρένα γενικά είναι στην ώρα τους, γι' αυτό κανονίστε να είσαστε εγκαίρως στο σταθμό (στην Ιταλία είναι πιο φλου).

Ασφάλιση

Για κάθε ταξίδι που κάνετε στο εξωτερικό, καλό είναι να έχετε κάποιο είδος ταξιδιωτικής ασφάλισης για περίπτωση ατυχημάτων, κλοπής, καθυστέρησης κ.λπ. Πολλές πιστωτικές κάρτες σας παρέχουν αυτές τις υπηρεσίες εφόσον έχετε πληρώσει τα έξοδα μετάβασης ή διαμονής με την κάρτα σας. Βέβαια μην περιμένετε θαύματα - π.χ. για να πάρετε αποζημείωση για καθυστέρηση ή ματαίωση πτήσης, πρέπει η καθυστέρηση να είναι πολύ μεγάλη και η ματαίωση να μην οφείλεται σε καιρικές συνθήκες, σεισμούς, λιμούς, καταποντισμούς (δηλαδή φέξε μου και γλίστρησα). Πάντως η πιστωτική κάρτα θα σας επιστρέψει τα χρήματά σας αν π.χ. η αεροπορική σας εταιρία ή το ξενοδοχείο σας χρεωκοπήσουν πριν κάνετε το ταξίδι σας. Δεν σας κοστίζει τίποτα να έχετε αυτή την παραπάνω προφύλαξη. Το μόνο που χρειάζεται είναι να κλείσετε τα εισιτήριά σας με πιστωτική κάρτα Mastercard ή Visa και όχι με μετρητά.

Εκεί που θα σας φανεί περισσότερο χρήσιμη η ταξιδιωτική ασφάλιση είναι σε περίπτωση που χρειαστείτε ιατρική περίθαλψη ή επαναπατρισμό. Στο θέμα της ιατρικής περίθαλψης σας βοηθάνε οι συμβάσεις μεταξύ των κρατών της ΕΕ, αρκεί να έχετε προμηθευτεί πριν αναχωρήσετε από τη χώρα διαμονής σας την Ευρωπαϊκή Κάρτα Ασφάλισης Ασθένειας (European Health Insurance Card). Στην Ελλάδα για την κάρτα αυτή πρέπει να συμπληρώσετε την αίτηση που θα βρείτε στην ιστοσελίδα της Γ.Γ. Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Κόστος

Σε γενικές γραμμές, αν είσαστε λίγο προσεκτικοί, μπορείτε να περάσετε με 40 ευρώ τη μέρα, ίσως και με 30 αν δεν έχετε απαίτηση να τρώτε σε εστιατόριο πρωί-μεσημέρι-βράδυ. Βέβαια αν θέλετε να αγοράζετε πέντε σουβενίρ από το κάθε μέρος που επισκέπτεστε, και να πηγαίνετε σε μπαρ κάθε βράδυ, θα πρέπει να προσθέσετε κάτι παραπάνω στον προϋπολογισμό σας. Ο βασικός κανόνας είναι ότι όσα έχετε, τόσα θα ξοδέψετε, οπότε αν δεν τα έχετε μην τα παίρνετε μαζί σας, γιατί δεν θα τα ξαναδείτε!

Όσοι καπνίζετε, φέρτε τσιγάρα μαζί σας από την Ελλάδα, γιατί η τιμή τους στο εξωτερικό είναι τσιμπημένη.

Να σημειώσω εδώ ότι τα ταξιδιωτικά πρακτορεία συνήθως δίνουν αρκετά καλές τιμές για εκδρομές με γκρουπ. Ως αυτόνομοι ταξιδιώτες σίγουρα θα έχετε περισσότερη ευεληξία και θα πληρώσετε κάτι λιγότερο, αλλά θα χρειαστεί να επενδύσετε αρκετό χρόνο στην προετοιμασία και θα πάρετε κάποιο ρίσκο, π.χ. οι φτηνότερες τιμές στα ξενοδοχεία είναι συνήθως προπληρωτέες - αν κάτι συμβεί και δεν πάτε, θα χάσετε ό,τι έχετε πληρώσει. Για τους κάτω των 26 δεν υπάρχει αμφιβολία, το InterRail είναι μοναδική εμπειρία, αρκεί να το λέει η καρδούλα σας! Οι μεγαλύτεροι, σκεφτείτε και τη λύση του γκρουπ, ειδικά αν δεν μιλάτε έστω μέτρια αγγλικά.

Καλά ταξίδια ή, όπως λέγαμε στο χωριό μου, bons voyages!

Το ταξίδι στις δύο ριβιέρες

Ζωγραφική της Carol DeBolt Eikenbery

Το ταξίδι στις δύο ριβιέρες (γαλλική και ιταλική) κανονίστηκε χωρίς πολλή σκέψη, μετά από μια σύντομη ανταλλαγή ημέιλ με τη φίλη μου την Jasmin. Με την Jasmin έχουμε κάνει αρκετές περιοδείες με τρένο, κυρίως γύρω στα Χριστούγεννα, για να επισκεφτούμε τα χριστουγεννιάτικα παζάρια στη Γερμανία. Πέρσυ το καλοκαίρι κάναμε το πρώτο μας καλοκαιρινό ταξίδι - απηυδισμένες από την ασταμάτητη βροχή και τις ανοιξιάτικες θερμοκρασίες του αγγλικού "καλοκαιριού", αναζητήσαμε καταφύγιο στη νότια Γαλλία. Πέντε μόνο μέρες, αλλά άξιζαν για 15. Ακόμα θυμάμαι τον ήλιο, τη ζέστη, τα τζιτζίκια και τα υπέροχα ζεστά βράδυα της Αβινιόν!

Φέτος δεν είχαμε κάνει ανάλογα σχέδια, μιας και ο καιρός είναι καλύτερος (πιάνουμε άνετα τους 20 βαθμούς τις περισσότερες μέρες - oh yes) και επίσης επειδή είχαμε μπλέξει με δουλειές και από το Πάσχα δεν είχαμε βρει χρόνο ούτε καφέ να πιούμε, πολύ περισσότερο να κάνουμε πλάνα διακοπών. Λίγο όμως η περίοδος των βροχών στα τέλη Ιουνίου, λίγο η ταξιδιωτική διάθεση του καλοκαιριού, εν μέσω μιας ανταλλαγής ημέιλ για να κανονίσουμε έξοδο με την παρέα έριξα την ιδέα της εκδρομής, η Jasmin είπε ναι, και σε λιγότερο από 3 εβδομάδες αναχωρούσαμε για το Παρίσι :-)

Σχεδιάζοντας το ταξίδι είχαμε δύο πράγματα στο μυαλό μας: εγώ ήθελα να περάσουμε οπωσδήποτε από τη Νίκαια (που την είχα άχτι γιατί δεν προλάβαμε να πάμε πέρσυ) και η Jasmin να πάμε σε μια "νέα" χώρα. Οι πιθανές χώρες ήταν η Ισπανία και η Ιταλία - επιλέξαμε την Ιταλία λόγω εγκύτητας. Πριν αρχίσουμε να προγραμματίζουμε το ταξίδι δεν είχαμε καν ακούσει για την ιταλική ριβιέρα - από το χάρτη είδαμε ότι η πρώτη μεγάλη παραθαλάσσια πόλη είναι η Γένοβα και τη βάλαμε στο πρόγραμμα. Ψάχνοντας στο διαδίκτυο είδαμε ότι κοντά στη Γένοβα είναι πέντε γραφικά χωριά που λέγονται Cinque Terre, θυμήθηκα κάποιες αναρτήσεις που είχε κάνει προ καιρού ο Sailor, έψαξα, τις βρήκα, διάβασα για τη La Spezia, συνειδητοποίησα ότι εκεί κοντά είναι και η Pisa με τον κεκλιμένο πύργο, και έτσι αποφασίστηκε η διαδρομή. Δυστυχώς ενώ φτάσαμε σε απόσταση (βαθειάς) αναπνοής από την Φλωρεντία, δεν μπορέσαμε να την συμπεριλάβουμε στα σχέδιά μας, κι έτσι μας έμεινε για του χρόνου (χεχε).


Το ταξίδι ακολούθησε λίγο-πολύ το περσυνό πενθήμερο μοτίβο: αναχώρηση για Παρίσι αργά το απόγευμα μετά τη δουλειά, 2 μέρες με σχετικά μικρές διαδρομές, 1 μέρα φουλ ταξίδι, άλλη μια μέρα με μικρές διαδρομές, και τέλος τη μέρα της επιστροφής μεγάλο ταξίδι με διάλειμμα μερικών ωρών στο Παρίσι πριν πάρουμε το τρένο για Λονδίνο. Αναλυτικά οι διαδρομές που κάναμε ήταν οι εξής:

Λονδίνο-Παρίσι (2,5 ώρες)
Παρίσι-Νίκαια (5,5 ώρες)
Νίκαια-Γένοβα (3 ώρες)
Γένοβα-Πίζα-La Spezia-Cinque Terre-Γένοβα (όλη μέρα)
Γένοβα-Νίκαια (4 ώρες με τις καθυστερήσεις)
Νίκαια-Παρίσι-Λονδίνο (8 ώρες με 4 ώρες στάση στο Παρίσι)

Όλα τα ταξίδια ήταν με τρένο, τα περισσότερα στην πρώτη θέση, αναγκαστικά λόγω συγκαιριών. Συγκεκριμένα όταν κανονίσαμε το ταξίδι δεν υπολογίσαμε ότι θα διασχίζαμε τη Γαλλία κατά τη διάρκεια της μεγαλύτερης αργίας της χώρας (κάπως σα να ξεκινάς για διακοπές στα νησιά του Αιγαίου στις 13 Αυγούστου!) με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν εισιτήρια για Νίκαια στην τουριστική θέση ούτε για δείγμα. Αναγκαστικά ταξιδέψαμε κυριλέ. Στο τέλος βέβαια μας βγήκε σε καλό γιατί το ταξίδι ήταν ασύγκριτα πιο ευχάριστο στην πρώτη θέση. Βέβαια ήταν και ασύγκριτα πιο ακριβό (306 ευρώ αλλέ-ρετούρ)!

Για τις διανυκτερεύσεις μας επιλέξαμε φτηνά (αλλά όχι φτηνιάρικα) ξενοδοχεία κοντά στον εκάστοτε σιδηροδρομικό σταθμό για να μην ταλαιπωρούμαστε στις μετακινήσεις μας από και προς τα τρένα. Στη Γαλλία μείναμε σε ξενοδοχεία της εταιρίας Ibis, ενώ στην Ιταλία, που δεν έχει Ibis, σε ξενοδοχείο της εταιρίας Best Western. Τα Ibis είναι σταθερή αξία - μικρά δωμάτια, μικρότερα μπάνια, χαμηλές τιμές. Το μεγαλύτερό τους πλεονέκτημα είναι ότι βρίσκονται σε απόσταση αναπνοής από σιδηροδρομικούς σταθμούς, και είναι ολόιδια το ένα με το άλλο, που σημαίνει ότι ξέρεις τι να περιμένεις. Το φτηνότερο δίκλινο που βρήκαμε ήταν 81 ευρώ (χωρίς πρωινό).

Όλο μαζί το ταξίδι, από την ώρα που φύγαμε από το Λονδίνο Παρασκευή απόγευμα, ως την ώρα που επιστρέψαμε Τετάρτη βράδυ, κόστισε 1.087 ευρώ (κατ' άτομο). Στο ποσό αυτό έχω υπολογίσει όλα τα εισιτήρια, το μισό κόστος διαμονής σε δίκλινο και όλα όσα χάλασα για φαγητό και ψώνια, μέχρι και τα γραμματόσημα που πήρα για να στείλω καρτ ποστάλ. Τα εισιτήρια των τρένων και γενικότερα οι μετακινήσεις κόστισαν 529 ευρώ, τα ξενοδοχεία 237 ευρώ, το φαγητό (με παγωτά, νερά, αναψυκτικά κ.λπ.) 184 ευρώ και τέλος τα έξτρα (ψώνια, σουβενίρ κ.λπ.) 137 ευρώ. Τα έξοδά μας ήταν σχετικά λίγα γιατί τρώγαμε σε φτηνά εστιατόρια ή παίρναμε κάτι ελαφρύ στο χέρι. Ένα βράδυ φάγαμε φρούτα και γιαουρτάκια στο δωμάτιό μας, όχι για λόγους οικονομίας αλλά επειδή ήμασταν λιώμα και δεν είχαμε κουράγιο να βγούμε έξω. Για μπαρ και ξενύχτια ούτε λόγος. Το ακριβότερο γεύμα ήταν στην La Spezia (25.80 € για ορεκτικό, ψάρια και 1 κόκα κόλα) και το φτηνότερο στη Γένοβα (7 € για μακαρονάδα και αναψυκτικό). Κάναμε ελάχιστα ψώνια, κυρίως μικρά αναμνηστικά όπως σφηνακοπότητα, μαγνητάκια και καρτ ποστάλ. Έτσι κι αλλιώς δεν χώραγε τίποτα άλλο στις αποσκευές μας.

Αν είχαμε κάνει το ταξίδι ένα μήνα αργότερα, όπως πέρσυ που πήγαμε Αύγουστο, και σε λιγότερο δημοφιλείς περιοχές, υπολογίζω ότι θα είχαμε χαλάσει περίπου 300 ευρώ λιγότερα, μιας που τον Αύγουστο τα εισιτήρια είναι φτηνότερα και τα ξενοδοχεία στις μη τουριστικές περιοχές πιο προσιτά. Π.χ. πέρσυ στη Λυών είχαμε δώσει 55 ευρώ για τον ίδιο τύπο δίκλινου που φέτος πληρώσαμε 94 ευρώ στη Νίκαια.

Αν σχεδιάζετε κάτι ανάλογο, η συμβουλή μου είναι να ταξιδέψετε Αύγουστο ή τουλάχιστον όχι γύρω στις 14 Ιουλίου. Επίσης να πάτε σε μέρη όχι τόσο κοντά στη θάλασσα, αν και η αλήθεια είναι ότι η θάλασσα έχει άλλη γοητεία, τουλάχιστον για εμάς που ζούμε σε νησί και δεν τη βλέπουμε ποτέ!

Εννοείται ότι θα ακολουθήσουν αναλυτικά ποστ με φωτογραφίες από τις ριβιέρες. Ως τότε σας χαιρετώ και ελπίζω να περνάτε τέλεια όπου κι αν είσαστε, και όσοι είσαστε στη θάλασσα, κάντε μια βουτιά και για μας!!

Ζήτω το καλοκαίρι! Ζήτωωωωω!

Κι εκεί που νομίζαμε ότι το καλοκαίρι μας είχε εγκαταλείψει, ήρθε αυτό το σαββατοκύριακο να μας θυμίσει πολύ δυναμικά ότι είναι Ιούλιος! Ειδικά σήμερα νιώσαμε ...Αθηναίοι, καθώς η θερμοκρασία έφτασε αισίως τους 29 βαθμούς. Μπορεί να μην ακούγεται πολύ, αλλά σε συνδιασμό με την υγρασία, οι δικοί μας 29 βαθμοί είναι σαν τους αθηναϊκούς 35. Από τον Μάιο είχαμε να ζήσουμε τέτοια μεγαλεία.

To πρόγραμμα της σημερινής ημέρας είχε βόλτα στα μαγαζιά για ψώνια με τις φίλες μου που είναι εδώ από την Ελλάδα, αλλά με τη ζέστη που επικρατούσε, η ιδέα να κλειστούμε σε ένα εμπορικό κέντρο χωρίς κλιματισμό δεν μας τρέλαινε. Έτσι βάλαμε σορτσάκια, πέδιλα και αμάνικα μπλουζάκια (oh yes) και πήγαμε βόλτα στο Greenwich. Την ίδια ιδέα είχαν οι μισοί τουρίστες και αρκετοί κάτοικοι του νοτιοανατολικού Λονδίνου. Υποψιάζομαι ότι οι υπόλοιποι είχαν ξεχυθεί στα πάρκα για πικ νικ ή έκαναν μπάρμπεκιου στις αυλές τους.


Για το Greenwich και την αγορά του σας έχω ξαναπεί, γι' αυτό δεν θα αναφερθώ πάλι. Θα σας δείξω μόνο μερικές φωτογραφίες από τη γαλλική υπαίθρια αγορά που είχε στηθεί δίπλα στο ποτάμι και την οποία βρήκαμε όλως τυχαίως. Τέτοιες αγορές στήνονται κατά καιρούς τα σαββατοκύριακα από πλανόδιους έμπορους που έρχονται από τη γείτονα χώρα να μας πουλήσουν ψωμιά, τυριά, λουκάνικα, κρουασάν, κρέπες και γλυκά γαλλικής προελεύσεως. Η συγκεκριμένη ήταν αρκετά μεγάλη, και εκτός από τα γνωστά φαγώσιμα έβρισκες επίσης τσάντες, παπούτσια, μαντήλια, κάτι πολύ χαριτωμένα διακοσμητικά κήπου και για πρώτη φορά (απ' όσο έχω δει εγώ τουλάχιστον) μαγειρευτά όπως κασουλέ, ταρτιφλέτ και ψητά λουκάνικα.


Δυστυχώς τη στιγμή που βρισκόμασταν εκεί ήταν καταμεσήμερο και η ζέστη στο ζενίθ, οπότε το τελευταίο πράγμα που θέλαμε να φάμε είναι πατάτες με λιωμένα τυριά. Φαντάζομαι ότι και οι ίδιοι θα αναθεμάτιζαν που δεν σκέφτηκαν να φέρουν βανάκια με παγωτά και να κάνουν τρελές δουλειές. Ακόμα και κάτι καφέδες που πήραμε τους πετάξαμε γιατί ήταν τόσο καυτοί που δεν αντέχαμε να τους πιούμε (φραπέ δεν είχαν). Πάντως σαν εμπειρία ήταν πολύ ενδιαφέρουσα, αφήστε που πήρα και ωραίο ψωμί, όχι σαν τις αηδίες που πουλάνε εδώ τα σούπερ μάρκετ. Με το αζημείωτο βέβαια: 900 γραμμάρια είχαν 3,5 λίρες (σχεδόν 4,5 ευρώ).


Σημ: Το ψωμί δεν είναι καλαμποκένιο. Η κιτρινίλα είναι λόγω της τέντας.

Σας έχω βάλει μερικές φωτογραφίες ενδεικτικά. Περισσότερες θα βρείτε, όπως πάντα, στον λογαριασμό μου στο Flickr.

Καλή εβδομάδα σε όλους!

Λίγο Bristol ακόμα

Για το Bristol σας έχω μιλήσει αναλυτικά σε προηγούμενες αναρτήσεις όπως αυτή και αυτή. Την περασμένη Πέμπτη ξαναβρέθηκα στα ίδια μέρη για σύντομο επαγγελματικό ταξίδι, που σημαίνει ότι είδα μόνο τον σταθμό του τρένου και τη διαδρομή από το τρένο ως τα γραφεία της εταιρίας. Στην επιστροφή κατέβηκα στο κέντρο για να πάρω πάλι ταξί και με την ευκαιρία τράβηξα μερικές φωτογραφίες για το ιστολόγιο. Δυστυχώς άργησα να βγάλω τη μηχανή από την τσάντα και έτσι δεν πρόλαβα το "μαγικό παράθυρο" των 30 δευτερολέπτων κατά τα οποία έσπασαν λίγο τα σύννεφα και πήραμε μια ιδέα ήλιου, έτσι οι φωτογραφίες είναι λίγο σκοτεινές, παρόλο που ήταν ακόμα νωρίς το απόγευμα. Είναι όμως πολύ αυθεντικές χεχε!


Μια πλατεία ευρωπαϊκού τύπου στο κέντρο της πόλης, με συντριβάνια, μπετόν, παγκάκια και αγάλματα. Την έχω δει με ήλιο και είναι πολύ πιο όμορφη. Όταν έχει συννεφιά θαμπώνεσαι από το ατέλειωτο γκρι.


Από μια πόλη με το τόσο μεγάλη ναυτική παράδοση, δεν θα μπορούσε να λείπει το άγαλμα του Ποσειδώνα.


Πολύ αγριεμένος είναι όμως...


Το σημείο από το οποίο οι πολλοί θαρραλέοι (με τα πιο ζεστά μπουφάν) μπορούν να πάρουν το καραβάκι για βόλτες στο ποτάμι.


Άγαλμα του Edmund Burke, Αγγλο-Ιρλανδού πολιτικού και φιλόσοφου που είχε περάσει από το Bristol. Η επιγραφή στη βάση του αγάλματος λέει: "I wish to be a member of Parliament to have my share of doing good and resisting evil" δηλαδή "επιθυμώ να συμμετέχω στο Κοινοβούλιο για να συμβάλλω πράττοντας το καλό και φέρνοντας αντίσταση στο κακό". Πρόκειται για απόσπασμα από την ομιλία που έβγαλε στο Bristol το 1780. Δεν ξέρω αν το εννοούσε, αλλά είμαι σίγουρη ότι υπάρχουν πολλοί πολιτικοί στις μέρες μας που δεν έχουν τις ίδιες αγαθές προθέσεις!

Τα παιδιά που κάθονται στα παγκάκια είναι μαθητές. Όπως βλέπετε φοράνε τις στολές τους γιατί τα σχολεία δεν είχαν κλείσει ακόμα για το καλοκαίρι.


Τέλος, το άγαλμα του Edward Colston, που ήταν μεγαλέμπορος από το Bristol με μεγάλη περιουσία, και έκανε πολλές αγαθοεργίες, κυρίως δωρεές σε σχολεία. Για το λόγο αυτό τιμάται στα σχολεία της πόλης με ειδική γιορτή που λέγεται Colston Day στις 13 Νοεμβρίου. Σχετικά πρόσφατα έγινε γνωστό ότι την περιουσία του την απόκτησε από εμπόριο σκλάβων, και έτσι είναι πλέον αυτό που λέμε αμφιλεγόμενη προσωπικότητα. Το άγαλμα πάντως είναι αρκετά εντυπωσιακό.

Πάλι πίσω

Μετά από ολιγοήμερη απόδραση στη γαλλική και την ιταλική ριβιέρα (μέχρι την Πίζα έφτασε η χάρη μας) έχω επιστρέψει στη βάση μου και ετοιμάζομαι για επαγγελματικά ταξίδια σε λιγότερο εξωτικούς προορισμούς - Bristol, ίσως και Σκωτία - και για τρεις απανωτές επισκέψεις φίλων, δύο εκ των οποίων έρχονται από Ελλάδα και έχουν πάθει ένα σχετικό σοκ με τις οδηγίες ένδυσης που τους έχουμε δώσει (κλειστά παπούτσια, φλις, ομπρέλες κ.λπ). Προς το παρόν προσπαθώ να συντονιστώ (πώς με λένε, σε ποια χώρα είμαι, ποιος έρχεται πότε) γι' αυτό ζητώ προκαταβολικά συγγνώμη που έχω χαθεί από τα ιστολόγιά σας αλλά τρέχω σαν το λαγουδάκι της Duracell, κι ας έχω δύο τεράστιες φουσκάλες στην κάθε πατούσα (αυτά παθαίνεις όταν πας για περπάτημα με πέδιλα και όχι με σπορτέξ).

Επιγραμματικά μερικές πρώτες εντυπώσεις από τις ριβιέρες:

* Ο καιρός ήταν τέλειος για τσουρουφλισμένους Αθηναίους, και ακριβώς όπως (υποθέτω) φαντάζεστε οι περισσότεροι το αγγλικό καλοκαίρι: ελαφρό αεράκι, ζέστη αλλά όχι αποπνυκτική, μπόλικα συννεφάκια για να κόβουν τον ήλιο, ενίοτε λίγη βροχούλα νωρίς το πρωί ή αργά το βράδυ. Συναντήσαμε αρκετούς Έλληνες (ειδικά στη Νίκαια) είτε μόνους, είτε με γκρουπ.


* Στην Γαλλία κυκλοφορεί Fanta Μπλε!!! Είναι νέο προϊόν, δεν τη λένε μπλε αλλά "sans bulles" (χωρίς φυσαλίδες) και έχει μπλε καπάκι. Βγαίνει σε δύο γεύσεις, tropical & πορτοκάλι-εσπεριδοειδή, που και οι δύο μοιάζουν με την πορτοκαλάδα που έχουμε στην Ελλάδα αλλά δεν είναι το ίδιο. Η tropical είναι πιο πολύ σαν Amita Motion, η άλλη είναι σαν πορτοκαλάδα που πικρίζει. Οι τιμές στα περίπτερα και στα παντοπωλεία κυμένονται από 1,60-2,50 ευρώ.


(Στην παραπάνω φωτό προσέξτε και την τιμή του νερού - είναι αυτό που λέμε "το νερό νεράκι").

* Οι ριβιέρες είναι σαν (βόρεια) Ελλάδα, αλλά με περισσότερα φοινικόδεντρα. Κάποιες στιγμές ξεχνιόμουνα και νόμιζα ότι είμαι στην Κέρκυρα! Η Νίκαια είναι όλα τα λεφτά. Πόλη με παραλία - τη μια στιγμή είσαι στο κέντρο της πόλης και την επόμενη κάνεις βουτιά στη θάλασσα.

* Ό,τι παγωτό δοκιμάσαμε ήταν υπέροχο!

Περισσότερα και αναλυτικότερα θα σας γράψω σε επόμενο ποστ γιατί πρέπει να ετοιμαστώ για το επόμενο ταξίδι. Φιλιά πολλά!

Πάμε να βρούμε ήλιο

Le Promenade, Nice (Gouttelettes)

Τις τελευταίες μέρες μας έχει τσακίσει η βροχή, αλλά δεν μασάμε. Πάμε νότια, πιο νότια, και ελπίζουμε να βρούμε ζεστότερες και φωτεινότερες μέρες.

Καλό σαββατοκύριακο, καλή εβδομάδα, à bientôt και arrivederci :-)

Imperial War Museum

Σήμερα το απόγευμα βρέθηκα στο Πολεμικό Μουσείο για μια επαγγελματική εκδήλωση. Η δουλειά μου δεν έχει σχέση με μουσεία, ούτε με πολέμους (φτου φτου) - απλά συνηθίζεται τα μουσεία να νοικιάζουν τις αίθουσές τους σε εταιρίες που χρειάζονται χώρους για σεμινάρια, συνεδριάσεις, εκδηλώσεις κ.λπ. Έτσι βρεθήκαμε μεσοβδόμαδα να περιφερόμαστε κουστουμαρισμένοι εν μέσω τουριστών και σχολικών ομάδων (τα σχολεία εδώ λειτουργούν ακόμα). Ο καιρός αρκετά καλός (δεν έβρεξε), μάλιστα κάποιες στιγμές έβγαλε και ήλιο. Ευτυχώς ήμουν έτοιμη με τη μηχανούλα μου και δεν έχασα την ευκαιρία να απαθανατίσω το γεγονός.


Για να πω την αλήθεια, το μουσείο αυτό ουδέποτε μου είχε κεντρίσει την περιέργεια. Τόσα χρόνια στο Λονδίνο, και τόσα ταξίδια πριν έρθω να μείνω μόνιμα, δεν είχα περάσει απέξω ούτε μια φορά. Ούτε και στην Αθήνα έχω πάει ποτέ στο Πολεμικό Μουσείο. Είναι πάντως αρκετά εντυπωσιακό, και σίγουρα ενδιαφέρον, ειδικά για όσους έχουν τρέλα με άρματα μάχης, υποβρύχια, μαχητικά αεροπλάνα, πύραυλους, τζιπ και τα συναφή.


Το μνημείο αυτό πληροφορούμαι ότι είναι κομμάτι από το τείχος του Βερολίνου. Όταν το φωτογράφισα δεν είχα ιδέα, απλά το είδα στον κήπο του μουσείου και μου έκανε εντύπωση.

Πού είναι ο ήλιος ο-ε-ο;

Δελτίο καιρού για Αθήνα, Τετάρτη 9 Ιουλίου 2008

Ανατολή ηλίου: 06:04:00
Δύση ηλίου: 20:43:00
Ώρες ηλιοφάνειας: 12,8
Χαμηλότερη θερμοκρασία: 24°C
Yψηλότερη θερμοκρασία: 35°C

Δελτίο καιρού για Λονδίνο, Τετάρτη 9 Ιουλίου 2008

Ανατολή ηλίου: 04:56:00
Δύση ηλίου: 21:18:00
Ώρες ηλιοφάνειας: 0,0
Χαμηλότερη θερμοκρασία: 15°C
Yψηλότερη θερμοκρασία: 18°C

Δελτίο καιρού για Εδιμβούργο, Τετάρτη 9 Ιουλίου 2008

Ανατολή ηλίου: 04:42:00
Δύση ηλίου: 21:57:00
Ώρες ηλιοφάνειας: 1,2
Χαμηλότερη θερμοκρασία: 11°C
Yψηλότερη θερμοκρασία: 17°C

Όποιος πήρε τον ήλιο παρακαλείται να τον επιστρέψει. Άμεση ανάγκη. Ευχαριστώ.

Δροσούλα

Μαθαίνω ότι στην Ελλάδα έχετε καύσωνα. Εμείς όχι. Για την ακρίβεια, αυτή τη στιγμή έχουμε 17 βαθμούς και παγωμένο αεράκι που τρυπάει κόκκαλα. Βγήκα πριν λίγο στο μπαλκόνι να βγάλω φωτογραφία ένα μεγάλο μαύρο σύννεφο που εμφανίστηκε στον ορίζοντα και κόντεψα να κοκκαλώσω από το κρύο στα 30 δευτερόλεπτα που μου πήρε να κεντράρω και να πατήσω το κουμπάκι. Βγήκε λίγο κουνημένη, αλλά έξω δεν ξαναβγαίνω να βγάλω άλλη.


Το σαββατοκύριακο είχαμε πάει σε κάτι φίλους στη βόρεια Αγγλία. Εκεί η κατάσταση ήταν ακόμα πιο δραματική - φλις, μπότες, μέχρι και χειμωνιάτικα μπουφάν φορούσαν. Πολλές φορές παραπονιέμαι ότι φοράμε τα ίδια ρούχα χειμώνα-καλοκαίρι, αλλά τουλάχιστον εδώ στον τροπικό νότο από τον Μάιο ως τον Σεπτέμβριο τα χοντρά μπουφάν τα βάζουμε στην άκρη. Στο βορρά φαίνεται πως όχι. Το Σάββατο το απόγευμα είχε ήλιο, αλλά τους 20 βαθμούς δεν τους πέρασε. Την Κυριακή το πρωί ανάψαμε και καλοριφέρ. Τόσο καλά.

Για τους άπιστους Θωμάδες έχω φωτογραφίσει το θερμόμετρο του κήπου. Κυριακή μεσημέρι, θερμοκρασία 18 βαθμοί, υγρασία πάνω από 50% και βροχούλα. Αγγλικό καλοκαιράκι yeah yeah!


Πάντως έχουν μεγάααααλες μέρες, μεγαλύτερες από εμάς τους νότιους. Ακόμα και κοντά στα μεσάνυχτα ο ουρανός παραμένει γαλαζωπός.

9:30 μμ - έχει ακόμα αρκετό φως.


11:30 μμ - μισή ώρα πριν τα μεσάνυχτα


Αλήθεια, πόσοι θυμάστε τον Jack; Πέρσυ που τον γνωρίσαμε ήταν ένα κουταβάκι μόλις 11 εβδομάδων. Φέτος έχει γίνει άλλος τόσος, αλλά είναι το ίδιο σκανταλιάρης και το ίδιο φατσούλας. Δεν είναι πολύ γούτσου-γούτσου;


Χθες το βράδυ μετά την ολοήμερη βροχή είχαν γεμίσει τα πεζοδρόμια σαλιγκάρια. Έξω από την πόρτα της πολυκατοικίας μέτρησα 9, αλλά δεν μπόρεσα να τα βγάλω όλα μαζί. Για σαλιγκάρια πήγαιναν πολύ γρήγορα.


Σήμερα φάγαμε πολωνέζικη φασολάδα. Για την ακρίβεια Zupa fasolowa της Knorr. Και πολωνέζικο ψωμί (chleb Polski). Στην περιοχή έχουν έρθει πολλοί Πολωνοί και στο σούπερ μάρκετ έχουν ράφια γεμάτα πολωνέζικα προϊόντα. Την σούπα την είχα πάρει να τη δοκιμάσω και σήμερα βρήκα ευκαιρία. Ωραία έγινε, και κυρίως μας ζέστανε. Σε λίγο θα πάω να φτιάξω κι ένα τσαγάκι. Εσείς μην μου πείτε, τρώτε παγωτά και πίνετε φραπέδες. Αααααχ αυτές είναι αδικίες!


Η ανάρτηση αυτή και οι φωτογραφίες που τη συνοδεύουν είναι ευγενική χορηγία προς όλους τους εξαντλημένους από τον καύσωνα Αθηναίους και λοιπούς Ελλαδίτες. Στείλτε λίγη ζέστη και σε μας αδέλφια, έχουμε ανάγκη λέμε!

Μουσική, τέννις και πολλή λάσπη

Τέτοια εποχή (τέλη Ιουνίου - αρχές Ιουλίου) συμβαίνουν τρία πράγματα στην Αγγλία:

1. Διοργανώνεται το φεστιβάλ του Glastonbury
2. Διοργανώνεται το τουρνουά τέννις του Wimbledon
3. Βρέχει*

Το 3 είναι διαπιστωμένο. Άλλες φορές περισσότερο, άλλες λιγότερο, πάντως πάντα βρέχει. Σαν κατάρα ένα πράγμα.

Το φεστιβάλ του Glastonbury είναι ένα τριήμερο υπαίθριο φεστιβάλ που διοργανώνεται εν μέσω αγγλικών εξοχών κοντά στην πόλη Glastonbury, που βρίσκεται στη νοτιοδυτική Αγγλία, και συγκεκριμένα στην περιοχή που λέγεται Δυτική Χώρα (West Country). To φεστιβάλ διοργανώνεται από κάποιον ιδιώτη (δεν είναι δημοτικό ή κρατικό) και προσελκύει περισσότερους από 150.000 θεατές κάθε χρόνο, που διανυκτερεύουν σε σκηνές στο χώρο του φεστιβάλ, μια έκταση 3.5 τετραγωνικών χιλιομέτρων - αν το χωράει ο νους σας! Ξεκίνησε σαν μια χίππικη γιορτή πριν από 39 χρόνια και πλέον έχει γίνει θεσμός, προσελκύει πάνω από 700 διαφορετικούς τραγουδιστές και γκρουπ, μικρά, μεσαία και μεγάλα ονόματα, και τα εισιτήρια συνήθως εξαντλούνται την ίδια μέρα που ξεκινάνε οι πωλήσεις. Φέτος είχαν μείνει 3.000 απούλητα πριν την έναρξη του φεστιβάλ και το θέμα συζητήθηκε ως ένδειξη ότι δεν υπάρχει ο ίδιος ενθουσιασμός όπως παλιά. Βέβαια αυτό δεν είναι και τόσο παράξενο, μιας που τα τελευταία χρόνια όσοι έχουν πάει έχουν γίνει *πολύ* λούτσα, με αποκορύφωμα το περσυνό φεστιβάλ που κυριολεκτικά πέρασαν τρεις μέρες μέσα στη λάσπη.

Πανοραμική άποψη του φεστιβάλ. Όλα αυτά τα μπλε είναι αντίσκηνα.


Ηλιοφάνεια το 2004.


2005 - ο κύριος αυτός έστησε τη σκηνή του πάνω σε ρυάκι. Ουπς!


Πλάτσα πλούτσα το 2007 (ναι, αυτό το καφέ είναι λάσπη)


Αν οι φωτογραφίες αυτές σας φαίνονται απίστευτες, δείτε την σχετική ανάρτηση από το μπλογκ ενός από τους περσυνούς θεατές. Οι φωτογραφίες προς το τέλος της ανάρτησης είναι ιδιαίτερα χαρακτηριστικές.

Το Wimbledon είναι ένα προάστιο στο νοτιοδυτικό Λονδίνο. Το ομώνυμο τουρνουά τέννις είναι το παλαιότερο στον κόσμο, αφού διοργανώνεται εδώ και 131 χρόνια (από το 1877)! Είναι ένα από τα 4 τουρνουά που αποτελούν το λεγόμενο Grand Slam. Τα άλλα τρία είναι το Αυστραλέζικο (Australian Open), το Γαλλικό (Ρολάν Γκαρός) και το Αμερικάνικο (US Open). Το τουρνουά του Wimbledon είναι το μόνο που παίζεται πάνω σε πραγματικό γρασίδι, και είναι γνωστό ως Lawn Tennis Championship.


Οι εγκαταστάσεις στο Wimbledon περιλαμβάνουν 12 γήπεδα τέννις, 10 μικρά και δύο μεγάλα, το Centre Court και το No. 1 Court, με θέσεις για 15.000 και 11.000 θεατές αντίστοιχα. Τα μεγάλα γήπεδα χρησιμοποιούνται μόνο για το Wimbledon, δηλαδή μόνο 2 εβδομάδες τον χρόνο! Δυστυχώς είναι ξεσκέπαστα, που σημαίνει ότι κάθε φορά που βρέχει, το παιχνίδι διακόπτεται μέχρι να σταματήσει η βροχή, ενώ τα γήπεδα σκεπάζονται για να μην λασπώσουν.


Οι Βρετανοί αγαπούν πολύ το τέννις και παρακολουθούν το τουρνουά στην τηλεόραση (ζωντανή κάλυψη από το BBC) ή αυτοπροσώπως. Τα εισιτήρια εξαντλούνται στο πι και φι, ενώ στη μαύρη αγορά και στο ...eBay πωλούνται για τρελλά ποσά. Έχω ακούσει μέχρι και για 2.500 λίρες (3.500 ευρώ) για τον τελικό. Όσοι δεν έχουν λεφτά αλλά διαθέτουν υπομονή, μπορούν να αγοράσουν εισιτήρια αυθημερόν, αρκεί να μπορούν να κάτσουν στην ουρά, η οποία είναι τεράστια. Πολλοί φέρνουν υπνόσακους και αντίσκηνα και κοιμούνται εκεί από το προηγούμενο βράδυ για να είναι πρώτοι στην ουρά το επόμενο πρωί. Ακούγεται περίεργο, αλλά απόλυτα κατανοητό αν δείτε το μέγεθος της ουράς.


Η αναμονή για εισιτήρια δεν είναι νέο φαινόμενο. Η επόμενη φωτογραφία είναι από τον Ιούλιο του 1937. Τότε μάλλον δεν περιμέναν αποβραδύς, αφού δεν είχαν εφευρεθεί οι υπνόσακοι.


Προσωπικά βρίσκω το τέννις ιδιαίτερα βαρετό και σπάνια το παρακολουθώ. Αν ανήκετε στην ίδια κατηγορία, σας προτείνω την ταινία Wimbledon με την Kirsten Dunst στο ρόλο ταλαντούχας Αμερικανίδας τεννίστριας που κατά τη διάρκεια του τουρνουά γνωρίζει και ερωτεύεται έναν ημι-αποτυχημένο Άγγλο τεννίστα (α λα Tim Henman). Τον τεννίστα παίζει ο συμπαθέστατος Paul Bettany (που έπαιξε και τον Silas στο Da Vinci Code, αλλά καμία σχέση).


Πρόκειται για κλασσική αγγλική ρομαντική κομεντί τύπου Notting Hill, μόνο που δεν παίζει ο Hugh Grant. Πάντως και ο Bettany δεν είναι άσχημος, ειδικά αν σου αρέσουν οι ξανθοί (χεχε). Οι σκηνές του τουρνουά στην ταινία έχουν γυριστεί στο ίδιο το Wimbledon, ενώ θα δείτε πολύ Λονδίνο και αρκετό Brighton (μια πολύ γραφική παραθαλάσσια πόλη της νότιας Αγγλίας). Αν ψάχνετε για μια ανάλαφρη ταινία αυτό το σαββατοκύριακο, σας την προτείνω ανεπιφύλακτα.

Αλλά τι σας λέω τώρα... εσείς έχετε ξεχυθεί στις παραλίες και στα θερινά σινεμά, DVD θα κάτσετε να δείτε; Τεσπά. Βάλτε την στα υπόψην για τις κρύες νύχτες του χειμώνα.