Τα παραλειπόμενα της Eurovision

Σήμερα είναι μια δύσκολη μέρα. Η μάζωξη για την Eurovision είχε πολύ σουξέ – φάγαμε (τον αγλέουρα), ήπιαμε (αρκετά), ακούσαμε με προσοχή όλα τα τραγούδια, ψηφίσαμε, αναλύσαμε τα αποτελέσματα, και το διαλύσαμε περασμένες 2. Μέχρι να βάλω σε τάξη το σαλόνι και την κουζίνα, πήγε καλές 4. Οπότε σήμερα, με 5 ώρες ύπνο, δεν είμαι και πολύ στα χάι μου. Δυστυχώς δεν βοηθάει κι ο καιρός. Τι το ’θελα και παραπονιόμουν ότι δεν θα έχουμε λουλούδια; Από τότε που μπήκε ο Μάιος βρέχει σχεδόν κάθε μέρα. Με τόσο πότισμα όχι μόνο λουλούδια θα δούμε, ζούγκλα θα γίνουμε.

Το europarty τελικά είχε πολύ πλάκα. Στην παρέα είχαμε πολλές διαφορετικές εθνικότητες, και όλοι (πλην του μπαλαντέρ) είναι ένθερμοι οπαδοί της Eurovision. Ο μπαλαντέρ τελικά δεν ήταν ο, αλλά η, και Αγγλίδα. Δεν ήταν η μόνη Αγγλίδα της παρέας, αλλά ήταν η μόνη μη-εξευρωπαϊσμένη.

Για να ξέρετε, τους Βρετανούς τους χωρίζει ένα χάσμα από την υπόλοιπη Ευρώπη, και δεν εννοώ μόνο την Μάγχη. Ίσως επειδή είναι νησί και στο βορειότερο άκρο, οπότε γεωγραφικά είναι αποκομμένοι. Πάντως και είναι και νιώθουν διαφορετικοί. Και δεν είναι μόνο το ότι οδηγούν "ανάποδα" ή έχουν διαφορετικές βρύσες και παράθυρα χωρίς πατζούρια, είναι ότι γενικά δεν πιάνουν τον σφυγμό των υπόλοιπων Ευρωπαίων. Άλλωστε εκ παραδόσεως οι Άγγλοι δεν αναφέρονται στην Ευρώπη, αλλά στην Ήπειρο (the Continent) με κεφαλαίο το πρώτο γράμμα, διαχωρίζοντας τον εαυτό τους από τους υπόλοιπους - χερσαίους - Ευρωπαίους. Βέβαια με τη διάδοση των αεροπορικών ταξιδιών και την εξάπλωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το χάσμα έχει μικρύνει. Παρ' όλα αυτά το πολιτιστικό κενό εξακολουθεί να είναι έντονο.

Κατά τη γνώμη μου υπάρχουν δύο σημαντικοί λόγοι γιατί συμβαίνει αυτό. Πρώτον, γιατί οι Βρετανοί έχουν πολύ δυνατή ποπ-κουλτούρα. Με τον όρο ποπ-κουλτούρα εννοώ συγγραφείς, μουσικούς, ηθοποιούς, καλλιτέχνες γενικότερα, και την παραγωγή τους. Με τον όρο δυνατή εννοώ δημοφιλή πέρα από τα σύνορά τους. Κάνουν λοιπόν μαζική εξαγωγή της πολιτιστικής τους κουλτούρας στην Ευρώπη, και κάνουν εισαγωγή σχεδόν μόνο από την Αμερική (της οποίας η κουλτούρα είναι πολύ παρεμφερής). Έτσι δεν έρχονται σχεδόν σε επαφή με την ποπ-κουλτούρα των άλλων ευρωπαίων και ειδικά αυτών στο νότιο-ανατολικό άκρο, που μέχρι πρότινος δεν ήταν καν στην ΕΕ.

Ο δεύτερος λόγος είναι ότι η γλώσσα τους είναι η πιο δημοφιλής ανά τον κόσμο. Αυτό είναι μαζί και ευχή και κατάρα. Ευχή γιατί είναι πολύ σπουδαίο πράγμα να μην χρειάζεται να κουραστείς για να επικοινωνήσεις με τους βαρβάρους (η λέξη βάρβαρος στην αρχική της ετυμολογία σήμαινε αυτός που μιλούσε άλλη γλώσσα). Κατάρα γιατί όταν μαθαίνεις μια ξένη γλώσσα, αρχίζεις παράλληλα να γνωρίζεις και να κατανοείς έναν ξένο πολιτισμό. Κι αυτό το πλεονέκτημα οι Βρετανοί δεν το έχουν απέναντι στους ευρωπαίους. Κατανοούν καλύτερα πιο μακρινούς πολιτισμούς, όπως Ινδούς και Αφρικανούς, παρά τους γείτονές τους.

Τώρα θα μου πείτε, πού κολλάει αυτό με το χθεσινό europarty. Κολλάει γιατί η μπαλαντέρ που λέγαμε βρέθηκε ξαφνικά σε μια παρέα όχι βέρων Άγγλων, αλλά ευρωπαίων και δη Βαλκανιο-εκπαιδευμένων. Είμαστε λοιπόν μαζεμένοι όλοι μαζί και παρακολουθούμε την Eurovision στην τηλεόραση. Την τηλεοπτική κάλυψη στην Αγγλία κάνει ένας Ιρλανδός παρουσιαστής που λέγεται Terry Wogan και ο οποίος φημίζεται για τα σαρκαστικά σχόλια που κάνει κατά τη διάρκεια της μετάδοσης, ενίοτε για Βρετανούς και Ιρλανδούς, αλλά κυρίως για όλους τους υπόλοιπους Ευρωπαίους, και ειδικά για τους ανατολικούς (Βαλτικούς και Βαλκάνιους) οι οποίοι είναι νέο φρούτο και για τον μέσο Βρετανό φαντάζουν πολύ exotic. O Terry λοιπόν φημίζεται για τα καυστικά σχόλιά του, αλλά όχι και για τις γνώσεις του περί Ευρώπης, και λέει διάφορες μπαρούφες, π.χ. αν δώσει 8 βαθμούς η Ουγγαρία στην Αλβανία το σχόλιο του Terry μπορεί να είναι: "νάτοι πάλι οι Βαλκάνιοι, ψηφίζουν ο ένας τον άλλο". Ο μέσος Άγγλος δεν βλέπει τίποτα παράξενο σε αυτό τον σχολιασμό, γιατί φυσικά ούτε πού είναι η Αλβανία ξέρει, ούτε πού είναι η Ουγγαρία, ούτε ποια είναι τα Βαλκάνια. Αφού το λέει ο Terry, θα είναι και σωστό.

Επίσης ο Terry ως καλός Βρετανός (έχει πολιτογραφηθεί και έχει διπλή υπηκοότητα Ιρλανδική και Βρετανική, μάλιστα έχει γίνει και Sir) δεν έχει καμία συναίσθηση του τι αρέσει στους ανατολικούς λαούς και γιατί. Η Αγγλίδα-μπαλαντέρ ήταν το ίδιο. Παράδειγμα χθεσινό: αφού ακούσαμε προσεκτικά την Βουλγαρία, συμφωνήσαμε όλοι ότι ήταν πολύ καλή κι εγώ είπα, ως άλλος προφήτης: “να δείτε ότι αυτό θα είναι το δωδεκάρι της Ελλάδας φέτος”. "Ναι, ναι" συμφωνούν οι υπόλοιποι. Η μπαλαντέρ άφωνη. Μπορούσες σχεδόν να διαβάσεις την σκέψη της ("πάνε καλά αυτοί ή μου κάνουν πλάκα;"). Όταν εμφανίστηκε η Βρετανία με τους κουνιστούς αεροσυνοδούς, λέει η μπαλαντέρ: "χαχαχα ωραίοι οι Scooch, θα πάρουμε βαθμούς φέτος". Οι υπόλοιποι άφωνοι. Χαίρε βάθος αμέτρητο.

Το καλύτερο στην Αγγλία μετά την Eurovision είναι οι αναλύσεις. Ποιος πήρε τι και γιατί. Εδώ δεν έχουμε τον φανατισμό που επικρατεί στην Ελλάδα, με τους ειδικούς, τα παράθυρα, τον Κωστέτσο κ.λπ. και τα ΜΜΕ είναι ζήτημα να αφιερώσουν 5 λεπτά στο θέμα της Eurovision. Αλλά οι συζητήσεις και οι αναλύσεις δίνουν και παίρνουν στο διαδίκτυο - σε chat rooms, forums και ιστολόγια. Κανένας δεν μπορεί να καταλάβει τι το σπουδαίο είχε η Σερβία και πώς έφτασε τόσο ψηλά η Βουλγαρία. Η μόνη εξήγηση που μπορούν να δώσουν είναι ότι ψηφίζουν όλοι τους φίλους και γείτονές τους, ανεξάρτητα από την ποιότητα του τραγουδιού (το οποίο εξηγεί, κατά τη γνώμη τους, το 12άρι της Ελλάδας προς την Βουλγαρία, αλλά κατά περίεργο τρόπο και το 12άρι της Αυστρίας προς την Σερβία, το 10άρι της Μάλτας προς την Λευκορωσία κ.λπ.). Το ότι στους λαούς των Βαλκανίων μπορεί να αρέσει το βλαχο-ροκ/ethno-electric της Βουλγαρίας, ούτε καν που τους περνάει από το μυαλό. Παρομοίως, η μόνη εξήγηση για το ότι η Γαλλία πήγε άπατη, είναι επειδή οι ανατολικοί ψηφίζουν "μόνο τους δικούς τους". Καμία σχέση με την ηλίθια παρουσίαση του τραγουδιού.

Και αν τυχόν αναρωτιέστε, η βασική εξήγηση για την αξιοζήλευτη θέση που κατέλαβε η Βρετανική αποστολή (δεύτερη από το τέλος!) είναι επειδή όλη η Ευρώπη "μας" μισεί λόγω του πολέμου στο Ιράκ. Μερικοί το τραβάνε ακόμα περισσότερο – πιστεύουν ότι οφείλεται στο ότι οι Ευρωπαίοι "μας" ζηλεύουν, είτε γιατί είμαστε υπερδύναμη, είτε γιατί το Λονδίνο είναι η καλύτερη πόλη του κόσμου (ναι, το άκουσα *και* αυτό). Το ότι το τραγούδι ήταν χαζομαρούλα και η χορογραφία για κλάμματα, το βλέπουν μόνο οι μισοί. Οι υπόλοιποι θεωρούν ότι "μας" άξιζε τουλάχιστον μια θέση στη δεκάδα.

Αααααχ και πάλι αααααχ.

Πάντως περάσαμε καλά, όπως θα δείτε από το φωτογραφικό πειστήριο που ακολουθεί. Άντε, και του χρόνου στο Βελιγράδι!