Περί αγγλικού φαγητού

Σας υποσχέθηκα σε προηγούμενο ποστ να σας δείξω τι φάγαμε το περασμένο Σάββατο, αλλά σκέφτηκα πρώτα να σας πω δυο λόγια για το φαγητό που τρώμε στην Αγγλία. Θα έχετε βέβαια ακούσει διάφορα για την αγγλική κουζίνα, και ενώ δεν είναι τόσο χάλια όσο νομίζουν πολλοί Έλληνες (ειδικά αυτοί που τους Άγγλους τους ξέρουν μόνο από τα δελτία ειδήσεων), οι φήμες έχουν κάποια βάση.

Η παραδοσιακή αγγλική κουζίνα είναι αρκετά ενδιαφέρουσα - βαριά μεν (πολλές πατάτες, πολλά κρέατα, πολλές σάλτσες, πολλά λίπη) αλλά εδώ είναι βορράς και σίγουρα δεν μπορείς να την βγάλεις με ζαρζαβατικά. Φημίζεται κυρίως για τα γλυκά και τις πίτες (γλυκές και αλμυρές), που εδώ δεν γίνονται με φύλλο, αλλά με χοντρή ζύμη.

Δυστυχώς πριν μερικά χρόνια, την εποχή των γονιών μας περίπου, έγιναν πολύ της μόδας στην Αγγλία τα έτοιμα φαγητά. Και δεν εννοώ μόνο τα ταχυφαγεία αλλά και τα έτοιμα φαγητά που παίρνεις στο σούπερ μάρκετ. Επανάσταση στην κουζίνα! Αντί να μαγειρεύεις με τις ώρες, βγάζεις ένα πλαστικό ταψάκι από το ψυγείο, το βάζεις στον φούρνο μικροκυμμάτων και σε 3-4 λεπτά έχεις αχνιστό φαγητό. Μετά άρχισε η κυριαρχία των σούπερ μάρκετ και ο συναγωνισμός ποιος θα ρίξει τις τιμές περισσότερο. Φυσικά για να ρίξεις τις τιμές σε μια μερίδα μουσακά, ο μόνος τρόπος είναι να πάρεις χειρότερα υλικά (π.χ. κιμά με πολύ λίπος), να χρησιμοποιήσεις πολλά συντηρητικά και φυσικά πολύ αλάτι - βασικό συστατικό των έτοιμων φαγητών. Αυτά τα έτοιμα φαγητά λέγονται TV dinners γιατί συνήθως τα τρώνε όχι στο τραπέζι, αλλά στο σαλόνι, μπροστά στην τηλεόραση. Έτσι μεγάλωσε μια γενιά Άγγλων που έχουν συνηθίσει να τρώνε βιαστικά, πρόχειρα και φθηνά, και κατά συνέπεια έχουν χάσει κάθε αίσθηση του τι γεύση έχει το καλό φαγητό και πώς το μαγειρεύεις.

Αυτά σας τα λέω για δύο λόγους. Πρώτον γιατί βλέπω ότι το ίδιο αρχίζει να γίνεται και στην Ελλάδα με τα έτοιμα φαγητά, και δεύτερον γιατί εξηγεί πώς μια ολόκληρη χώρα έχασε τους γευστικούς της κάλυκες. Δεν αναφέρομαι καν στα ταχυφαγεία τύπου McDonalds, που είναι γεμάτα με παιδάκια κάτω των 5 ετών (πονεμένη ιστορία). Φυσικά τα ίδια ισχύουν και για Σκωτσέζους, Ουαλούς κ.λπ. αλλά αναφέρομαι ειδικά στους Άγγλους επειδή εδώ ζω, αυτά ξέρω.

Για τον Έλληνα που έρχεται πρώτη φορά στην Αγγλία ως φοιτητής ειδικά, τα πράγματα είναι δύσκολα. Λέω ειδικά ως φοιτητής, γιατί ο τουρίστας πάει κυρίως στο Λονδίνο που έχει μεγάλη ποικιλία σε διεθνές φαγητό και μένει μόνο μερικές μέρες, ενώ ο φοιτητής θα μείνει χρόνια συνήθως σε επαρχιακή πόλη του βορρά. Το βασικό πρόβλημα είναι ότι η αγγλική κουζίνα δεν μοιάζει καθόλου με την ελληνική. Π.χ. δεν χρησιμοποιούν μυρωδικά πάνω στο κρέας, αλλά το περιχύνουν με gravy. Τις πατάτες τις μαγειρεύουν ή σκέτες (βραστές) ή με λίπος (στο φούρνο) και τις σερβίρουν με βούτυρο και όχι με λάδι. Οι περισσότεροι κιμάδες είναι αρνίσιοι (πολύ λίπος). Τα γλυκά είναι άγλυκα, γιατί τα περιχύνουν μετά με custard ή τα σερβίρουν με double cream. Οι σαλάτες σερβίρονται σκέτες, χωρίς λάδι, μόνο καμιά φορά με salad cream (μαγιονέζα). Προσθέστε σε όλα αυτά το γεγονός ότι οι φοιτητές συνήθως τρώνε φτηνοφαγητό σε φοιτητικά εστιατόρια, και ότι οι Έλληνες δύσκολα ξεφεύγουν από την μαγειρική της μαμάς τους, και θα καταλάβετε τι παίζει. Μα, τους λες, αυτό το γλυκό τρώγεται με custard, δεν είναι να το φας σκέτο - όχι, δεν το ξέρει αυτό το custard και δεν θέλει να το δοκιμάσει - μετά αφού φάει το γλυκό αποφαίνεται ότι είναι άγλυκο. Είναι σα να έρθει ένας ξένος και να ζητήσει μπακλαβά ασυρόπιαστο, και όταν τον φάει να του φανεί σκληρός και άγευστος, και να του φταίει η ανατολίτικη κουζίνα.

Βασικά η αίσθηση της γεύσης είναι κάτι επίκτητο. Ό,τι δοκιμάσεις λίγο-λίγο στο τέλος το συνηθίζεις. Όσο αρνείσαι να δοκιμάσεις τα διαφορετικά, τόσο πιο διαφορετικά σου φαίνονται. Και όσο κάτι είναι διαφορετικό, δεν μπορείς να κρίνεις την ποιότητά του. Την πρώτη-δεύτερη φορά που θα φας κινέζικο, θα σου φανεί απλά διαφορετικό από το ελληνικό (ή μπορεί να ζητάς ψωμάκι για να βουτήξεις στη σάλτσα, όπως έκανε ο πατέρας μου την πρώτη φορά που τον πήγα σε κινέζικο εστιατόριο)! Την ένατη-δέκατη φορά αρχίζεις να καταλαβαίνεις ποιο είναι καλό, ποιο είναι παραβρασμένο ή παρατηγανισμένο, και επιλέγεις ανάλογα.

Οι συμβουλές μου για τους τουρίστες ή όσους έρχονται να μείνουν στην Αγγλία:

1. Αν είσαστε στο Λονδίνο, δοκιμάστε κινέζικο ή ταϊλανδέζικο ή ινδικό φαγητό. Η ποιότητα είναι πολύ καλή και απείρως πιο αυθεντική απ' ό,τι θα βρείτε στην Ελλάδα.

2. Όσο πιο πολύ κόσμο έχει το εστιατόριο, τόσο καλύτερο θα είναι το φαγητό. Συνήθως.

3. Προτιμήστε fish and chips από παραδοσιακό chippy (όπως έχουμε ξαναπεί).

4. Αν δεν είσαστε σίγουροι για το τι θα σας αρέσει, βολευτήτε με μια μπριζόλα ή ένα jacket potato with cheese ή φάτε μπανάνες. Είναι το πιο δημοφιλές φρούτο και πολύ φτηνές (20p ή 0,30€ η μία, αν την πάρετε από πλανόδιο πωλητή). Ναι, τα φρούτα εδώ τα αγοράζουμε *και* με το κομμάτι.

5. Αν σας αρέσουν τα μήλα, είσαστε στον παράδεισο. Η Αγγλία είναι κατεξοχήν μηλοπαραγωγική χώρα και τέτοια εποχή έχουμε πολλά και καλά μήλα, και αχλάδια επίσης. Και ωραίες μηλόπιτες.

6. Δοκιμάστε γλυκά, είναι πολύ ωραία.

7. Τα σουβλατζίδικα πουλάνε γύρο από κοτόπουλο ή αρνί. Αν δεν τρελένεστε για τον πασχαλιάτικο οβελία, καλύτερα να πάρετε κοτόπουλο ή να πάτε σε chippy.

8. Αν κάτι δεν σας άρεσε την πρώτη φορά, δοκιμάστε το τουλάχιστον άλλη μία.

9. Σε γενικές γραμμές, όσο πιο βόρεια πάτε, τόσο χειρότερο είναι το φαγητό.

10. Ξέρετε το ποιηματάκι που λέει: Άγγλοι, Γάλλοι πατατάδες, Ιταλοί μακαρονάδες; Αν σας αρέσουν οι πατάτες, εδώ θα ευχαριστηθεί η ψυχή σας. Είναι η μόνη χώρα που μπορείς να παραγγείλεις πατάτες με γαρνιτούρα πατάτες (π.χ. jacket potato with chips) και θα σου φέρουν ακριβώς αυτό. Στη Σκωτία έχω ακούσει ότι σερβίρουν γαρνιτούρα πατάτες μέχρι και στα μακαρόνια. Και μια διευκρίνηση: chips είναι οι τηγανητές πατάτες. Crisps είναι τα πατατάκια (αυτά που εμείς λέμε τσιπς).

11. Μην παραγγέλνετε πράγματα που ξέρετε ότι είναι καθαρά μεσογειακά προϊόντα, ειδικά αν τρώτε σε φτηνομάγαζο. Οι περισσότερες ελιές που θα σας σερβίρουν στην Αγγλία είναι άνοστες, και οι φτηνές ελιές απλά δεν τρώγονται.

12. Οι τουρίστες και όσοι είσαστε στην Αγγλία λιγότερο από 1 χρόνο, αποφύγετε τις σαλάτες ως συνοδευτικά (γαρνιτούρες). Θα σας σερβίρουν δυο-τρία φύλλα μαρούλι, μισή άνοστη ντομάτα και αγγούρι με τη φλύδα επάνω, χωρίς λάδι, αλάτι, ξύδι ή λεμόνι, και δεν θα μπορείτε να το φάτε.

13. Όσο φτηνότερο είναι το φαγητό που αγοράζετε στα σούπερ μάρκετ, τόσο χειρότερο ποιοτικά.

14. Στα γκουρμέ εστιατόρια, μην αποφεύγετε ο,τιδήποτε δεν φτιάχνει η μαμά σας. Για να σερβίρουν brie με σταφύλια, κάτι ξέρουν.

15. Όσοι μένετε εδώ, δοκιμάστε να μαγειρέψετε αγγλικά φαγητά στο σπίτι. Πάρτε έναν τσελεμεντέ της Sophie Grigson ή της Delia Smith ή του Ainsley Harriott ή του Jamie Oliver και ακολουθήστε τις οδηγίες. Σας εγγυώμαι ότι θα εκπλαγείτε πολύ ευχάριστα.

16. Η καλύτερη λύση ανάγκης είναι τα τούρκικα εστιατόρια. Αφήστε τα εθνικά μίση στην άκρη, γιατί είναι οι μόνοι που το φαΐ τους μοιάζει τόσο πολύ με το δικό μας. Επίσης πολλοί από αυτούς που έχουν παραδοσιακές τούρκικες ψησταριές είναι τουρκοκύπριοι, μιλάνε ελληνικά, και αν σας καταλάβουν για Έλληνες όλο και κάτι καλό θα σας κεράσουν - λουκούμια, τουλουμπάκια, ραβανί κ.λπ.

Καλή σας όρεξη ή όπως λέμε στην Αγγλία, bon appetit ;-)